LEUDAL – Leven in vrijheid is niet vanzelfsprekend. Maar wat betekent het woord vrijheid voor kinderen nu eigenlijk? Uit het Nationale Kinderherdenkingsonderzoek 2019, onder 1057 Nederlandse kinderen van 10 tot 16 jaar, blijkt dat kinderen vrijheid vooral zien als eigen keuzes mogen en kunnen maken.
Als het gaat om herdenken, dan wil een op de drie kinderen de Dodenherdenking op 4 mei liever in het echt meemaken, dan hiernaar te kijken op tv. Een bezoek aan een herdenking gericht op kinderen kan dan uitkomst bieden.
Voorrecht
Omdat we in Nederland al 75 jaar in vrijheid leven, is het geen dagelijks onderwerp voor kinderen. Uit het onderzoek blijkt dat ruim 6 op de 10 er ‘wel eens’ bij stil staat dat zij in vrijheid leven. Bijna 8 op de 10 (78%) van hen staat er bovendien wel eens bij stil dat niet alle kinderen ditzelfde voorrecht hebben. Ruim 8 op de 10 geeft ook aan dat vrijheid betekent dat ze mogen zijn wie ze willen, gevolgd door vrijheid van meningsuiting (64%) en eigen toekomst bepalen (62%).
Bang
Vrijheid is een precair goed, wat ook zomaar weg kan zijn. Daar zijn Nederlandse kinderen dan ook wel eens bang voor, meisjes vaker dan jongens. Bijna de helft (47%) vreest soms dat er ook in Nederland oorlog komt. Toenemende berichten over aanslagen in de wereld en (politieke) onvrede kunnen daar een rol in spelen zegt Marianne Aalders, woordvoerder van de Nationale Kinderherdenking 4 mei, die jaarlijks gehouden wordt bij Madurodam in Den Haag.
Eigen taal
Bijna twee derde van de Nederlandse kinderen kijkt de Dodenherdenking op televisie. Maar misschien moeten Nederlandse families dit jaar juist eens een bezoek aan een herdenking overwegen. Een derde van de kinderen geeft namelijk aan zelf graag nog een keer aanwezig te willen zijn bij een herdenking, in plaats van deze op tv te bekijken. Een speciale kinderherdenking kan in dit geval uitkomst bieden: een deel van de ondervraagden geeft zelfs specifiek aan hier nog wel eens naar toe te willen (15%). Aalders: ‘Bij een herdenking voor en door kinderen worden kinderen in hun eigen taal en op een laagdrempelige manier aangesproken. Door het belang van ‘leven in vrijheid’ te vertalen naar hun eigen belevingswereld, wordt de essentie van ‘herdenken’ begrijpelijk en toegankelijk gemaakt en gaan begrippen als verzet, oorlog en onderdrukking meer tot de verbeelding spreken. Het biedt (groot)ouders en vooral kinderen handvatten om dit soort moeilijke onderwerpen bespreekbaar te maken met elkaar.’
Zenuwachtig
Sommige kinderen gaan nu al naar herdenkingen bij hen in de buurt, of naar de Nationale Herdenking op de Dam of de Nationale Kinderherdenking. Ze geven zelf later maar al te graag het goede voorbeeld: een derde is van plan ook zijn eigen kinderen mee te nemen naar een echte herdenking. Toch blijft herdenken soms een beetje spannend: een kwart van de kinderen geeft aan dat zij een klein beetje zenuwachtig zijn tijdens Dodenherdenking (23%). Vooral de twee minuten stilte om 20.00 uur zijn soms een uitdaging: het is als kind namelijk best lang om twee minuten stil te zijn. Een op de vijf kinderen heeft wel eens gepraat tijdens deze stilte (21%). En sommige kinderen hebben – waarschijnlijk van de zenuwen – zelfs per ongeluk een keertje gelachen (16%). Maar ook bij volwassenen spelen de zenuwen soms parten tijdens dit plechtige moment: 5% van de Nederlandse kinderen heeft wel eens tegen zijn ouders moeten zeggen dat ze stil moesten zijn.
Toegankelijk
Inmiddels is de Nationale Kinderherdenking 4 mei uitgegroeid tot één van de grootste herdenkingen van Nederland, naast de bijeenkomsten op de Dam en de Waalsdorpervlakte. De Nationale Kinderherdenking 4 mei is gratis en voor iedereen toegankelijk. Aanmelden voor deze herdenking kan via de website.
Bron: Nationale Kinderherdenking 4 mei.
